تاریخچه پیچ

تاریخچه پیچ – تعریف پیچ – آشنایی با انواع پیچ ها

تاریخچه پیچ و نیز تعریف پیچ را در این مقاله مورد بررسی قرار داده و به آشنایی با انواع پیچ ها و کاربرد آن ها خواهیم پرداخت .

وصل نمودن یا ایجاد اتصال میان قطعات مختلف ، از ابتدایی ترین تلاش های بشر برای ساخت ابزار ، سر پناه و سایر نیاز هایش به شمار می آید . اولین اتصالات به وسیله طناب هایی از جنس گیاهی انجام می‌ شد . ایجاد و ابداع روش های اتصال از همان زمان شروع شده و همچنان ادامه دارد .

با افزایش جمعیت و پیشرفت جوامع نیاز به روش های اتصال صحیح و مقاوم ، به صورت دائم و غیر دائم نیز برای تولید صنعتی و با سرعت بالا به صورت روز افزایش یافت .

تاریخچه پیچ انواع پیچ

انواع اتصال

به صورت کلی اتصالات انجام شده ، بین دو یا چند قطعه در کاربری‌ های مختلف به سه صورت ؛ اتصال موقت ، اتصال نیمه دائم و اتصال دائم انجام می گیرد .

  • اتصال دائم : به اتصال هایی که در آنها امکان جدا نمودن قطعات متصل بدون تخریب یک یا چند جزء اتصال ممکن نباشد اتصال دائم گفته می ‌شود . از جمله اتصالات دائم پرکاربرد می‌ توان به ؛ جوشکاری ، پرس ، لحیم کاری سخت و … اشاره نمود .
  • اتصال نیمه دائم : در این نوع از اتصالات نیز در صورت جدا نمودن قطعات متصل شده ، قطعه ایجاد اتصال صدمه دیده و دیگر امکان استفاده مجدد از آن میسر نخواهد بود . از معروف ترین اتصالات نیمه دائم می ‌توان به ؛ پرچ و بعضی چسب ها اشاره نمود .
  • اتصال موقت : اگر امکان تفکیک قطعات بدون آسیب به اجزای اتصال ( شامل قطعات اصلی و جز متصل کننده ) وجود داشته باشد ، آن اتصال جزو دسته اتصالات موقت دسته بندی می شود . پیچ و مهره ، پین و خار ، را می توان به عنوان مشهور ترین اتصالات موقت معرفی کرد .
تاریخچه پیچ انواع پیچ
تاریخچه پیچ انواع پیچ
تاریخچه پیچ انواع پیچ

تعریف پیچ

پیچ استوانه ای است دارای رزوه ها ( خط الراس حلزونی ) مارپیچ که ، کل یا بخشی از استوانه را شامل می ‌شود . به صورت مرسوم ؛ پیچ های با استفاده از متریال های فلزی ( آلیاژ های گوناگون ) تولید و استفاده می گردند . ولی این بدین معنا نیست که پیچ های تولید شده از متریال های  دیگر امکان تولید یا کاربری را نداشته باشند .

به صورت کلی پیچ ها فارغ از نوع ابزار لازم برای بستن آنها در دو گروه ؛ پیچ های ” خودکار ” و ” پیچ مهره خور ” دسته بندی می شوند .

  • پیچ خودکار : screwیا پیچ خودکار پیچیست با انتهای مخروطی شکل ( نوک تیز ) که برای ایجاد اتصال به جزء ثالث نیاز نداشته و به صورت خود تراش ( ایجاد فوم از در داخل قطعات توسط خود پیچ ) بسته می شود .
  • پیچ مهره خورbolt : یا پیچ مهره خور ، دسته ای از پیچ ها هستند که برای ایجاد اتصال به مهره یا فضای رزوه شده متناسب با پیچ نیازمند هستند . این نوع از پیچ ها فاقد فر مخروطی شکل در انتها ( نوک تیز ) می باشد . همان طور که گفته شد اتصال توسط پیچ های به دو صورت انجام می شود :
  • عبور از سوراخ ایجاد شده در قطعات و بسته شدن با مهره آنسوی قطعات
  •  بسته شدن در قطعه آخر به واسطه رزوه های متناسب ایجاد شده از قبل
تاریخچه پیچ انواع پیچ
تاریخچه پیچ

تاریخچه پیچ

تاریخچه پیچ به زمانی باز می گردد که ؛ ابتدایی ترین نوع پیچ ها که از متریال چوب تهیه شده و توسط یونانیان در قرن سوم قبل از میلاد مسیح ساخته می ‌شدند . با گسترش استفاده از پیچ های چوبی از آن ها در صنایع ای همچون شراب سازی و روغن گیری استفاده می شده است .

تاریخچه پیچ ( تولید انبوه )

تا پیش از اواسط قرن نوزدهم به دلیل عدم امکان تولید انبوه پیچ های فلزی از اتصالاتی همچون ؛ میخ ، فاق و زبانه ، خار در صنایع چوبی و آهنگری استفاده می شده است .

یکی از مهمترین تحولات در تاریخ تولید پیچ به سال ۱۷۶۰ میلادی باز می‌گردد ، زمانی که  ” ژاب و ویلیام وایت ” برادران بریتانیایی موفق به ساخت دستگاه تولید انبوه پیچ خودکار مناسب برای چوب شدند . بعدها و در سال ۱۷۸۰ تولید روزانه این نوع از پیچ ها با تعداد کارگر محدود به 16000  پیچ رسید .

افراد و مهندسین بسیاری برای تکامل فرآیند تولید پیچ در میان سال‌های ۱۷۶۰ تا ۱۷۸۰ شروع به فعالیت نمودند ، ساخت ماشین های تراشکاری و دستگاه اتوماتیک باعث کاهش هزینه تولید پیچ در محدوده سال‌های ۱۸۴۰ تا ۱۸۷۰ و در نتیجه افزایش کاربرد آن در جهان گردید .

یکسان سازی ( استاندارد فوم ) شکل پیچ ها از اواخر دهه هفتاد میلادی شروع شد . اما استاندارد ایزو ( iso ) تولید پیچ در پایان سال ۱۹۴۰ برای بهبود فرم های تولید پیچ طراحی و اجرایی گردید.

تاریخچه پیچ
تاریخچه پیچ

پیچ و مهره در ایران

استفاده از اتصال موقت پیچی قدمت بالایی در ایران دارد . ولی بهره گیری از پیچ و مهره در صنعت در محدوده سال ‌های ۱۳۱۸ تا ۱۳۲۰ به رسمیت شناخته شد . در سالیان بعدی ، دستگاه های ابتدایی تولید پیچ نیز به کشور وارد گردید ، بدین صورت که اولین دستگاه تولید پرسی پیچ در سال ۱۳۳۳ را در ایران آغاز به کار کرد .

انواع رزوه ها و روش ایجاد

 همانگونه که گفته شد بارز ترین ویژگی پیچ ؛ وجود شیار های برای آنها می باشد . این شیارها ( رزوه ها ) به صورت ؛ رزوه های نیم دایره ، مربع ای و مثلثی و … تولید می ‌شود . که در این بین رزوه های مثلثی از پرکاربردترین ها محسوب می شوند .

لازم به ذکر است از رزوه ها به دو روش رولینگ ( بدون تراشکاری ) و حدیده ( براده برداری ) ایجاد می شوند .

سر پیچ

تمام پیچ‌ های مصرف شده در صنایع مختلف ، دارای دو بخش س رپیچ و ساقه پیچ هستند .

  • سر پیچ : قسمتی از پیچ است که برای پیچاندن ( بسته یا باز کردن پیچ ) توسط انواع ابزارها مانند ؛ آچار پیچ گوشتی و غیره مورد استفاده قرار می گیرد . معمولا از بدن پیچ بزرگتر بوده و روی ساقه پیچ سوار می ‌شوند و دارای اشکالی همچون ؛ مربع ای ، شش ضلعی و گرد هستند .
  • ساقه پیچ ؛ بخشی که بصورت رزوه تولید شده است . دارای دو گروه تمام رزوه و نیمه رزوه می باشد .

متریال های پر مصرف در تولید پیچ

پیچ و مهره ها فارغ از ابعاد ، فرم و شکل آنها با توجه به نوع استفاده و فضای قرارگیر با استفاده از متریال های گوناگونی همچون ؛ فولاد ، استنلس استیل ، آلومینیوم ، مس ، تیتانیوم و … تولید می شود .

تاریخچه پیچ

انتخاب نوع پیچ

انتخاب نوع پیچ ، مهره و واشر مورد نیاز و متناسب در کاربردهای مختلف ضامن کارآیی مدنظر اتصال ایجاد شده می باشند . در انتخاب پیچ ها باید به نکاتی همچون ؛

  • نوع پیچ ( ساختمانی و صنعتی )
  • کلاس یا درجه ( میزان سختی و مقاومت پیچ )
  • استاندارد پیچ و مهره ( همچون  EN,ISO,ASTM )
  • نوع پوشش نهایی ( آب کاری ، گالوانیزه بودن پیچ )

می بایست دقت نمود .

مزایا و معایب پیچ

استفاده از اتصال پیچ و مهره علاوه بر هزینه و سرعت انجام مناسب دارای مزایای همچون ؛  مقاومت در دماهای بالا و نیز فضای مورد نیاز کمتر برای نصب می باشند . بزرگترین ایراد استفاده از پیچ ها نیز ایجاد خسارت به قطعه در صورت عدم دقت و سوراخ کاری اشتباه می باشد .

تاریخچه پیچ
فهرست