تاریخچه نرده – جان پناه – انواع نرده
در این مقاله ابتدا به تعاریفی همچون جان پناه و نرده پرداخته و سپس تاریخچه نرده و نیز انواع نرده های پرمصرف در صنعت ساختمان سازی را بررسی خواهیم نمود .
تاریخچه نرده – جان پناه – انواع نرده
در این مقاله ابتدا به تعاریفی همچون جان پناه و نرده پرداخته و سپس تاریخچه نرده و نیز انواع نرده های پرمصرف در صنعت ساختمان سازی را بررسی خواهیم نمود .
اولین نرده ها که با کاربری حفاظت از سقوط ، مورد استفاده انسان قرار گرفت ؛ جان پناه ها بودند . جان پناه مانعی است که در لبه بام یا بالکن ها کاربرد داشته و دارد . جان پناه ( parapet ) از ریشه واژه ایتالیایی ” پاراپتو ” گرفته شده است .
جان پناه های اولیه معمولاً برای بام ساختمان ها و به وسیله امتداد ( ادامه یافته ) دیوارهای خارجی بنا به صورت عمودی تا ارتفاع مشخص شکل می گرفتند . لازم به ذکر است ؛ پناه های اولیه جنبه حفاظت در برابر حمله دشمنان را نیز به عهده داشتند .
طارَمی ، تارُمی و داروزین ، همگی از نام هایی هستند که برای نرده در گذشته استفاده می شدند . ویژگی مشترک آنها ؛ استفاده از ترکیب ستون های عمودی متعدد و یک هندریل یا دستگیره می باشند . بدین صورت که دستگیره به صورت افقی بر روی ستون ها قرار گرفته و آنها به یکدیگر متصل و باعث افزایش استحکام و مقاومت نرده می شدند .
اولین جان پناه های ساخته شده با استفاده از متریال سنگ به صورت کنگره ای ساخته می شوند . در مورد نرده نیز به جهت سهولت در ساخت و نیز در دسترس بودن ، چوب بهترین گزینه برای ساخت نرده محسوب می شده است . بدیهی است که نرده های چوبی ساده و بدون تراش در منازل عوام و نرده های تراش خورده و فرم دادن میان ثروتمندان جوامع مورد استفاده قرار می گرفته است .
با پیشرفت روز افزون بشر و نیز توجه ویژه به امنیت و نیز زیبایی در سکونت گاه ها و فضاهای مورد استفاده بشر ، متریال های مورد استفاده برای ساخت نرده ها نیز افزایش یافت . از متریال های پر کاربرد در صنعت ساختمان سازی امروزی می توان به ؛ نرده های چوبی ، نرده های آهنی و نرده های استیل اشاره نمود . هر کدام از این نرده های اشاره شده دارای ویژگی های منحصر به فردی هستند که در ادامه به آنها اشاره خواهیم نمود .
همان گونه که گفته شد ؛ چوب با سابقه ترین متریال مورد استفاده برای ساخت نرده محسوب می شود . از ویژگی های مثبت نرده های چوبی می توان به ؛ تنوع بسیار بالا در رنگ ، طرح و نوع چوب مصرفی ، سهولت در تولید و در موارد ساده و مدرن قیمت پایین و به صرفه تر اشاره نمود . نرده های چوبی دارای معایبی نیز می باشند که مهم ترین آنها ؛ نیاز به نگه داری پرهزینه و نیز مقاومت بسیار پایین در برابر شرایط محیطی به ویژه و رطوبت می باشد . همین عامل باعث پوسیدگی و هجوم موریانه ها و آفت های دیگر به چوب می شود .
استفاده از نرده های فلزی به جهت استحکام و نیز قیمت مناسب این نوع از نرده ها بسیار مورد توجه مردم قرار گرفته است . امکان رنگ آمیزی متنوع و نیز فرم های مختلف از ویژگی های مثبت این نرده ها و نیز احتمال پوسیدگی و نگهداری ( رنگ های سالیانه ) از معایب نرده های آهنی محسوب می شوند .
استنلس استیل یا اینوکس ( فرانسوی ) که در ایران به ” استیل ” مشهور است ، معرف گرید های مختلف از متریال فولاد ضد زنگ می باشد . ضد زنگ بودن مهمترین ویژگی این متریال به شمار می آید . ولی در کنار آن ظاهر مدرن و زیبا باعث به کارگیری روز افزون از این متریال در صنایع مختلف از جمله صنعت ساختمان و دکوراسیون داخلی شده است .
آلیاژهای استاندارد استیل ، به بیش از ۵۷ گرید می رسد که عمده تفاوت در آنها ؛ تغییر در درصد عناصر به ویژه کروم نیکل و نیز مولیبدن می باشد . همین عامل باعث تغییرات بسیاری در ویژگی های نهایی گرید های استیل می گردد ؛ از جمله این ویژگی ها می توان به آنتی مغناطیسی ( نگیر ) بودند ، مقاومت در برابر خوردگی و فرم پذیری اشاره نمود .
همانطور که گفته شد ؛ ویژگی های خاص و کم نظیر استنلس استیل باعث کاربردهای متنوعی این آلیاژ خاص در کاربری های مختلف شده است . یکی از این کاربرد ها نرده استیل است ، نمای خاص و کمتر دیده شده به همراه استحکام بالا و مقاومت در برابر زنگ زدگی از مهمترین دلایل استقبال از نرده استیل در انواع بناهای اداری ، مسکونی و تجاری شده است .
در میان ۵7 گرید استاندارد ثبت شده از آلیاژ استنلس استیل ، استیل ۲۰۱ و ۳۰۴ بیشترین کاربرد را در تولید نرده استیل به خود اختصاص داده اند . مهمترین تفاوت گرید استیل ۲۰۱ و 304 جایگزین شدن منگنز به جای نیکل است . همین تفاوت باعث ایجاد ویژگی های غیر یکسانی بین نرده های تولید شده از استیل ۲۰۱ و ۳۰۴ شده است . همانند کاهش قیمت استیل ۲۰۱ نسبت به استیل ۳۰۴ و نیز کاهش مقاومت در برابر زنگ زدگی و شرایط آب و هوایی مرطوب . به همین جهت توصیه به استفاده از نرده های استیل ۲۰۱ صرفا در فضاهای داخلی ساختمان با حداقل رطوبت میباشد .
ورود و همگی شدن استفاده از نرده های استنلس استیل در کشور عزیزمان ایران به اوایل دهه هشتاد شمسی باز می گردد . ظاهر مدرن ، عدم نیاز به رنگ کاری ، نصب آسان ، نگهداری کم هزینه و استحکام و ماندگاری بالا از مهمترین دلایل گسترش استفاده از نرده استیل در کشور می باشد .
امکان ترکیب متریال استیل با دیگر متریال ها از چوب طبیعی تا شیشه و پلکسی ، باعث ایجاد امکان طراحی نرده استیل متناسب با فضا و دکوراسیون های مختلف گشته است . هر کدام از ترکیب های نرده استیل و متریال های ثانویه دارای ویژگی های خاص و نیز شرایط نصب متفاوت می گردد . همین تفاوت ها باعث ایجاد طیف گسترده ای از قیمتهای اجرایی نرده استیل شده است .
برخلاف تفکر بسیاری از افراد ، کاربرد نرده استیل به نرده راه پله منحصر نشده و در جایگاه های دیگری از ساختمان نیز مورد استفاده قرار می گیرد . برای مثال می توان ؛ به استفاده از نرده استیل به عنوان جان پناه در پشت بام و بالکن ها ، استفاده در لبه استخر های خصوصی و عمومی ، کاربرد به عنوان حفاظ در پیرامون وید های مراکز تجاری اشاره نمود .